Deprem Bölgesi Nakdi Ücret Desteği Uygulamasına İlişkin Usul ve Esaslar ile Kısa Çalışma Ödeneği İşveren Başvuru Ekranları Kılavuzu Yayımlandı.

A.NAKDİ ÜCRET DESTEĞİ UYGULAMASINA İLİŞKİN USUL VE ESASLARI

İŞKUR Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan 06.03.2023 tarihli ve 13492081 sayılı Genel Yazı ile 125 Sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Alanına İlişkin Alınan Tedbirlere Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi Kapsamında Nakdi Ücret Desteği Uygulamasına İlişkin Usul ve Esaslar belirlenmiştir.

1.       BAŞVURU ESASLARI

(1)  İşvereni tarafından depremden dolayı bölgesel kriz gerekçesiyle yapılan kısa çalışma başvurusu sonucu yeni bir hak sahipliği oluşmayan işçiler bakımından;

a) OHAL ilan edilen illerdeki sigortalılar için 6/2/2023 tarihi itibariyle iş sözleşmesinin bulunduğu işvereni tarafından bölgesel kriz gerekçesiyle kısa çalışma talebinde bulunulması gerekmektedir. Bu talep, kısa çalışma ödeneği hak sahipliği oluşmayan sigortalılar için nakdi ücret desteği başvurusu yerine geçer.

b) Kısa çalışma başvurusu sırasında İŞKUR’a bildirilecek Kısa Çalışma Uygulanacak İşçi Listesinde yer alan ve yeni bir hak sahipliği oluşmayan işçilerin işlemleri ayrıca başvuru yapmalarına gerek bulunmaksızın İŞKUR tarafından gerçekleştirilir.

(2) Yeni bir işsizlik ödeneği hak sahipliği oluşmayan işçiler bakımından;

a) OHAL ilan edilen illerde, 6/2/2023 tarihi ve sonrasında, OHAL süresini geçmemek üzere, iş akdi feshedilen sigortalı işsizlerin, işsizlik ödeneği için yapmış oldukları başvurular aynı zamanda nakdi ücret desteği başvurusu yerine geçer. Nakdi ücret desteğine ilişkin işlemler, ayrıca başvuru yapılmasına gerek bulunmaksızın İŞKUR tarafından gerçekleştirilir.

b) Nakdi ücret desteğine hak kazananlar tekrar işe girer ve işsizlik ödeneğinden yararlanmak için gerekli şartları yerine getiremeden yeniden işsiz kalırsa, ilgilinin yeni işsizlik ödeneği başvurusuna istinaden durdurulan nakdi ücret desteği, fesih tarihini izleyen gün itibariyle başlatılır.

c) Deprem dolayı OHAL süresinin sona ermesini izleyen günden itibaren 30 gün içerisinde yapılan işsizlik ödeneği başvuruları dikkate alınır.

2. NAKDİ ÜCRET DESTEĞİNE HAK KAZANMA ŞARTLARI

(1) İşvereni tarafından depremden dolayı bölgesel kriz gerekçesiyle yapılan kısa çalışma başvurusu sonucu yeni bir hak sahipliği oluşmayan işçiler bakımından;

a) 6/2/2023 tarihi itibariyle iş sözleşmesinin bulunduğu işvereni tarafından bölgesel kriz gerekçesiyle yapılan kısa çalışma başvurusunun ekinde yer alan Kısa Çalışma Uygulanacak İşçi Listesinde yer almak,

b) İşveren tarafından yapılan kısa çalışma başvurusuna istinaden gerçekleştirilen uygunluk tespiti kabul edilmiş olmak,

c) Kısa çalışma başlama tarihi itibariyle 120 gün hizmet akdine tabi olma ve/veya son 3 yıl içerisinde 600 gün işsizlik sigortası primi ödemiş olma şartını taşımadığı için yeni bir kısa çalışma ödeneği hak sahipliği oluşmamak,

ç) Kısa çalışma başlama tarihi itibariyle yeni bir hak sahipliği oluşmamakla birlikte, varsa daha önceden başlatılabilecek durumda olan hak sahipliği süresini tamamlamış olmak,

d) Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almamak,

koşullarını birlikte taşımaları halinde, kısa çalışma bitiş tarihini aşmamak kaydıyla, OHAL süresi kadar kısa çalışma uygulanan süreler için nakdi ücret desteğine hak kazanır.

(2) Yeni bir işsizlik ödeneği hak sahipliği oluşmayan işçiler bakımından;

a) 6/2/2023 tarihi ve sonrasında depremin etkilerinden kaynaklı işyerinin kapanması veya kapatılması sebebiyle iş sözleşmesi feshedilen (SGK Fesih kodu “17-İşyerinin Kapanması” olan) ve iş akdi fesih tarihinde son 120 gün hizmet akdine tabi olma ve/veya son 3 yıl içerisinde 600 gün işsizlik sigortası primi ödemiş olma şartını taşımadığı için yeni bir işsizlik ödeneği hak sahipliği oluşmamak,

b) Başvuruya konu fesih tarihi itibariyle yeni bir işsizlik ödeneği hak sahipliği oluşmamakla birlikte, varsa daha önceden başlatılabilecek durumda olan hak sahipliği süresini tamamlamış olmak,

c) Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almamak,

koşullarını birlikte taşımaları halinde, OHAL süresince işsiz kaldıkları süre kadar nakdi ücret desteğine hak kazanır.

3. NAKDİ ÜCRET DESTEĞİNİN SÜRESİ, ÖDEME TUTARI VE ÖDENMESİ

(1) Nakdi ücret desteğinin süresi;

a) İşvereni tarafından depremden dolayı bölgesel kriz gerekçesiyle yapılan kısa çalışma başvurusu sonucu yeni bir hak sahipliği oluşmayan işçiler bakımından, kısa çalışma başlama-bitiş tarihleri arasında, OHAL süresini aşmamak kaydıyla, işveren tarafından kısa çalışma başvurusu kapsamında Kısa Çalışma Uygulanacak İşçi Listesinde bildirilen haftalık çalıştırılmayacak saat bilgisi dikkate alınarak hesaplanan çalışılmayan süre ile sınırlıdır.

b) Yeni bir işsizlik ödeneği hak sahipliği oluşmayan işçiler bakımından, OHAL süresi dikkate alınmak kaydıyla fesih tarihinden itibaren işsiz olarak geçen süreleri kapsar.

(2) Nakdi ücret desteğini hak eden her bir kişi için yapılacak ödeme, 133,44 TL olarak belirlenen bir günlük tutar ile ödemeye hak kazanılan gün sayısı çarpımı sonucu elde edilen tutardan damga vergisi düşüldükten sonra kalan tutardır.

(3) Nakdi ücret desteği, bir ay içerisinde en çok 30 gün olmak üzere ödeme kanalları yoluyla işçinin kendisine ödenir.

(4) İşvereni tarafından depremden dolayı bölgesel kriz gerekçesiyle yapılan kısa çalışma başvurusu sonucu yeni bir hak sahipliği oluşmayan işçiler bakımından nakdi ücret desteği ödemesi yapılan ilgili aya ait Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamelerinde işçilerin eksik gün nedeninin, “18-Kısa Çalışma Ödeneği” veya “27-Kısa Çalışma Ödeneği ve Diğer Nedenler” olarak bildirilmesi gerekmektedir.

(5) İşvereni tarafından depremden dolayı bölgesel kriz gerekçesiyle yapılan kısa çalışma başvurusu sonucu yeni bir hak sahipliği oluşmayan işçiler bakımından, 125 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesin kapsamında belirlenecek il/ilçelerde bulunan işyerleri ve/veya deprem sebebiyle yıkık, acil yıkılacak, ağır ve orta hasarlı olduğunu belgeleyen işyerleri için uygunluk tespitinin tamamlanması beklenmeksizin işverenlerin başvurusu doğrultusunda ödemeler gerçekleştirilir.

(6) İşvereni tarafından depremden dolayı bölgesel kriz gerekçesiyle yapılan kısa çalışma başvurusu sonucu yeni bir hak sahipliği oluşmayan işçiler bakımından; birden fazla işyerinde çalışırken nakdi ücret desteğine hak kazananlar adına işverenler tarafından bildirilen prim ödeme gün sayıları toplanır. Bu kişiler adına 30 günden eksik kalan gün sayısı kadar nakdi ücret desteği ödenir. İlgili ayda toplamda 30 gün ve üzeri prim bildirimi yapılması durumunda, bu kişilere ilgili ay için nakdi ücret desteği ödenmez.

(7) Nakdi ücret desteği, her ayın beşinde aylık olarak işsizin kendisine ödenir. Ödeme tarihini öne çekmeye Bakan yetkilidir. Nakdi ücret desteği, damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz. Nakdi ücret desteği, nafaka borçları dışında haciz veya başkasına devir ve temlik edilemez.

4. GENEL SAĞLIK SİGORTASI PRİMİ ÖDEMELERİ

Nakdi ücret desteğinden yararlananlardan, genel sağlık sigortalısı veya genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi kapsamına girmeyenler de genel sağlık sigortalısı sayılır. Bu kapsamda SGK tarafından tescili yapılan kişilere ait genel sağlık sigortası primleri, İŞKUR tarafından SGK’ya aktarılır.

5.HAK DÜŞÜRÜCÜ SEBEPLER VE YAPTIRIMLAR

(1) İşvereni tarafından depremden dolayı bölgesel kriz gerekçesiyle yapılan kısa çalışma başvurusu sonucu yeni bir hak sahipliği oluşmayan işçilerden nakdi ücret desteği alanların işverenlerinin yaptığı kısa çalışma başvurularına ilişkin uygunluk tespitinin olumsuz sonuçlanması, işverenin talepten vazgeçmesi, işverenin gerçeğe aykırı bilgi ve belge vermesi, geriye dönük yapılan kontroller sonucunda tespit edilen fazla ödemeler, ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte işverenden tahsil edilir.

(2) Yeni bir işsizlik ödeneği hak sahipliği oluşmayan işçilerden nakdi ücret desteğinden yararlanılan dönemde, aynı veya başka bir işyerinde işe başlanması ve/veya herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı alınmaya başlanması halinde nakdi ücret desteği durdurulur. İşçinin kusurundan kaynaklanan fazla ve yersiz ödemeler, ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte sigortalıdan tahsil edilir.

B.KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ İŞVEREN BAŞVURU EKRANLARI KILAVUZU

İŞKUR tarafından OHAL bölgesinde bulunan ve Kısa Çalışma Ödeneği başvurusu yapmak isteyen işverenler için örnek verilerle başvuru kılavuzu hazırlanmıştır. Kısa çalışma ödeneğinden yararlanmak isteyen işverenlerin, her bir işyeri için ayrı ayrı başvuru yapması gerekmektedir.

Kılavuza yukarıdaki “Dokümanı İndir” kısmından ulaşabilirsiniz.